Thứ Ba, 6 tháng 1, 2009

DỬNG DƯNG CÙNG BÓNG TỐI





Căn nhà lụp xụp ẩn sau bờ tre giữa giồng cát mịt mờ gió bụi, nắng trưa như thiêu đốt cả xóm làng. Thạch Rươl - người đàn ông 51 tuổi - đang nằm võng dưới gốc bàng trú nắng. Nghe tiếng xe gắn máy dừng lại trước sân, anh đứng dậy và bước đi lọang chọang vào nhà, hai tay quờ quạng tìm cánh cửa. Bất chợt tôi gặp tấm bảng nhỏ trên vách với dòng chữ “ Tổ ấm tình thương, gia đình Phật tử, mùa Vu lang 1994”. Tôi chợt nghĩ, nếu không có căn nhà tình thương nầy thì không biết gia đình anh sẽ sống ở đâu bởi cả nhà anh có đến bốn người mù, chỉ còn mỗi vợ anh và đứa con trai 11 tuổi là sáng mắt. Thạch Rươl cho biết, cách nay khỏang bảy tám năm, bỗng dưng mẹ anh bị mù. Ban đầu đôi mắt mờ dần, hơn hai năm sau thì tối hẳn. Rồi tiếp theo đến lượt anh và hai đứa con anh cũng thế. Đứa con trai anh năm nay 28 tuổi, vừa mù vừa bệnh tâm thần, đã bỏ nhà đi lang thang không biết nó đang ở phương trời nào, sống chết ra sao ? Còn Thạch Thị Huệ, năm nay 22 tuổi, may mắn hơn thằng anh vì nó chỉ mù một mắt, được một sư cô dẫn lên Sài Gòn cho ở mướn. Nhưng cũng vì một mắt mà nó chỉ được trả lương mỗi tháng bốn trăm ngàn đồng. Tôi hỏi hàng ngày lấy gì sống, Thạch Rươl nói vợ anh ra rẫy làm mướn, còn anh với thằng con trai vác lưới ra biển kéo cá, kéo tôm. Chị trưởng ấp nói thêm: “Tội lắm, cha vừa vác lưới, vừa vịn vai con lần dò từng bước hơn hai cây số, vấp ngã mấy lần mới ra tới biển, mò mẫm, lặn hụp cả ngày kiếm được vài chục ngàn đồng”.

Đi qua bờ ruộng chừng hơn trăm mét, cũng dưới lùm tre là căn chòi đổ nát của hai mẹ con ông Thạch Cô, cả hai đều bị mù, cũng không ruộng đất. Tôi hỏi ông sống bằng gì, ông chỉ tay về phía cánh đồng xa xôi và nói: “ Vợ tôi với mấy đứa nhỏ đi làm mướn”. Mẹ ông, bà Thạch Kel cho biết: “Thấy vậy chớ sắp có nhà mới rồi chú ạ, miếng đất kế bên đó, mấy chú trên xã chuẩn bị cất cho cái nhà tình thương, mừng quá !”

Bà Dương Thị Thao, 82 tuổi, sống một mình trong căn chòi chật hẹp bị che phủ bởi đám tre gai. Bằng giọng nói run run với cái nhìn chơi vơi như thẳm sâu trong bóng tối, bà kể:“Cách nay khỏang năm năm, tự dưng một con mắt bị mờ dần,rồi từ từ nó tối hẳn, một năm sau thì đui hết hai con”. Tôi hỏi bà sống bằng gì, bà nói thì cứ ngồi ở đây, hàng xóm cho gì ăn nấy. Anh bạn tôi dúi vào tay bà tờ giấy bạc, bà chắp hai bàn tay lên ngực, ngước mặt lên trời: “Nam mô a di đà Phật !”

Có lẽ hạnh phúc hơn những người mù mà chúng tôi đã gặp ở đây là cô Kim Phượng. Năm 20 tuổi, Phượng yêu một chàng trai cùng làm thuê trong xóm rẫy. Một mối tình chân quê đang đằm thắm ngọt ngào thì đùng một cái, mùa khô năm 2000, cả ấp Đại Bái phát lên dịch đau mắt, hàng chục người bị mù, đôi mắt của Kim Phượng cũng chìm dần trong bóng tối. May thay, tình yêu không chết theo đôi mắt của cô. Chàng trai ấy đã xin phép cha mẹ cô cho anh rước cô về, dựng một túp lều nhỏ ngòai đê biển, ngày ngày anh đi làm thuê làm mướn để nuôi cô.

Có một điều rất lạ, dường như chẳng thấy ai tỏ ra than thân trách phận hay buồn đau về sự tăm tối của mình, họ cứ thản nhiên như việc gì đến phải đến. Bà Tư Thanh kể: “Năm đó bỗng dưng tôi nghe hai con mắt nó xốn xốn, đau đau, ông thầy thuốc ở xóm trên bảo về lấy trái chuối hột đập cho dập ra, đem nhúng dấm rồi đắp lên, tôi làm theo thấy hết đau nhưng sau đó không thấy đường luôn”

Chị Lý Thị Liên, trưởng ban nhân dân ấp Đại Bái A, xã Lạc Hòa cho biết, ấp của chị có 81 người mù, đại đa số là phụ nữ trong tuổi lao động. Hỏi có ai giải thích về nguyên nhân, chị nói không nghe rõ lắm, có người nói do nguồn nước, có người nói do môi trường vệ sinh không bảo đảm, có người lại nói do củ hành tím gây ra, chẳng hiểu đâu là nguyên nhân chính. Anh Lâm Au, chi hội Chữ thập đỏ xã Lạc Hòa cho biết, từ năm 2000 đến nay, các tổ chức từ thiện của Việt kiều Mỹ, Uc, Canada đã trực tiếp liên hệ với anh để đưa bà con mù lên Sài Gòn điều trị đến chín lần, mỗi lần vài chục người, chuyến gần đây nhất trước tết nguyên đán là 63 người, tổng cộng có trên 260 người thóat mù, chưa kể các tổ chức từ thiện trong nước trực tiếp xuống xã đưa bà con lên Trung tâm y tế huyện xóa mù cho hơn 80 người nữa. Như vậy, Lạc Hòa đã xóa mù cho hơn 300 người.Trong đợt khám sàng lọc tuần qua, Lạc Hòa có 60 người sẽ được tiếp tục xóa mù trong tháng tới, còn lại khỏang 240 người không còn khả năng điều trị.

Theo bác sĩ Vương Văn Quang, giám đốc Trung tâm y tế dự phòng huyện Vĩnh Châu thì Lạc Hòa và Vĩnh Hải là hai xã có tỷ lệ bệnh nhân mù cao nhất trong huyện ( nếu không muốn nói là trong cả nước ). Chúng tôi hỏi con số bệnh nhân mù trong tòan huyện là bao nhiêu ? Bác sĩ Quang nói rằng chưa có cuộc điều tra xã hội học để kết luận về thực trạng cũng như chỉ số gia tăng mỗi năm là bao nhiêu, chỉ biết rằng từ năm 2002 đến nay Vĩnh Châu đã kết hợp với các tổ chức y tế và từ thiện trong và ngòai nước để xóa mù cho hơn 1300 người, nhưng chủ yếu là mổ đục thủy tinh thể và mây thịt, còn các nhóm mù khác vẫn chưa có giải pháp. Bác sĩ Quang cũng cho biết thêm, từ năm 2000, sở y tế tỉnh Sóc Trăng đã có một công trình nghiên cứu về thực trạng và các yếu tố liên quan đến bệnh mắt ở Vĩnh Châu, nhưng đến nay, giữa kết quả nghiên cứu và thực trạng đời sống của người dân có liên quan đến bệnh mù chừng như vẫn còn khỏang cách.


9 nhận xét:

May N nói...

Thấy mừng vì mù mà chữa thành sáng được, cũng còn là may cho bà con ở đó.
Chắc là vấn đề vệ sinh, nguồn nước này nọ. Cũng có trường hợp bong võng mạc nữa, em có người bạn ở Hà Lan vìa VN chơi, bị phải cấp cứu ngay không thì mù.
Mấy người bị vậy, hạn chế lao động chân tay lắm, khum lên khum xuống là nguy hiểm nữa.
Nhưng tóm lại phải biết nguyên nhân thì mới trừ tiệt được. Cầu cho có ai đó làm tìm ra nguyên nhân.

bến TamSa nói...

Chắc ở vùng này có loại vi rút độc gì đấy. Đồng bằng miền Tây vẫn chưa hết cái độc thời nó còn là rừng thiêng.
"từ năm 2000, sở y tế tỉnh Sóc Trăng đã có một công trình nghiên cứu về thực trạng và các yếu tố liên quan đến bệnh mắt ở Vĩnh Châu, nhưng đến nay, giữa kết quả nghiên cứu và thực trạng đời sống của người dân có liên quan đến bệnh mù chừng như vẫn còn khỏang cách."
Lúc nào cũng thế! Rồi thì chúng ta chẳng làm được gì nên hồn.
(hôm nay tự nhiên bóc tem anh. hi hi)

Phương Nguyên nói...

Sao ngành y tế không biết bịnh gì, vậy làm sao mà giúp những người còn sáng mắt phòng tránh được đây. Thiệt là bất hạnh, vì nếu họ giàu có, được chăm sóc y tế tốt thì không đến nỗi!

Mùa đông khó quên nói...

đọc xong thấy lòng nặng trĩu. Tự dưng mù sau 1 đợt bệnh như vầy chắc chắn là có nguyên nhân cụ thể... cứ để như vầy sao giống...trời kêu ai nấy dạ quá, hic

HuuThao nói...

uhm cuộc sống luôn có những điều làm mình nao lòng.. chỉ mong chính quyền có thể xác minh được những điều khó hiểu cho bà con nhờ...

TORO nói...

Một nơi đau thương như thế mà cơ quan chức năng chưa nghiên cứu đến nơi đến chốn để tìm ra nguyên nhân thì thật không hiểu nổi?

Thu Nhân nói...

"...từ năm 2000, sở y tế tỉnh Sóc Trăng đã có một công trình nghiên cứu..."
Một công trình nghiên cứu của tỉnh về vấn đề dân sinh cấp bách như vậy mà 8 năm rồi vẫn chưa có kết quả gì! Hay thiệt!

CHI L nói...

Có thể đây là triệu chứng của nghẻn mạch máu dẫn lên mắt,thoạt đầu tự nhiên như có lớp mây mờ sau đó là không nhìn thấy nữa.
Khi bị như vậy thì nên xoa nhẹ ở mắt,nhẹ thôi,rồi massage màng tang,đầu và cổ vì làm như vậy mình giúp cho cục máu đông đó được thông qua và sẽ giúp cho thị lực có lại,sau đó đi vào bệnh viện xin đo huyết áp,lượng mở và đường trong máu,chụp hình ở não,soi tim và siêu âm tim cùng vùng mạch máu xung quanh cổ,đây là căn bệnh rất thường xảy ra cho bất cứ ai,mà người ta thường gọi là "tai biến mạch máu",nước ngoài gọi là "stroke",có nghiã là máu dễ bị đông thành cục và bị nghẽn ở bất cứ mạch máu nào mà nó không thể thông qua,vì vậy trong trường hợp tự dưng bị mờ rồi không thấy hẳn thì rất có thể là bị nghẽn mạch máu dẫn lên mắt và mắt không nhận được máu chỉ trong tích tắc vài giây là bị mờ liền,có khi nặng hơn là bị liệt vì máu lên não đông lại không thoát kịp bị vỡ ra và ta gọi là "tai biến mạch máu não".
Ở bên này đọc báo thấy có nhiều trường hợp xảy ra như vậy nên viết chia sẻ với anh Danh và mọi người,mong là giúp bạn kịp thời ngăn được bệnh.Hy vọng là sự chia sẻ này có thể giúp ích cho những người dân đáng thương kia.

Tinh Nguyen nói...

Huyện Vĩnh Châu là huyện nông dân chuyên sống bằng nghề làm rẩy. Vì là nông dân nghèo nên phải đi làm mướn để sinh sống. Rất tiếc người nông dân không đuợc chỉ dẩn tận tình về cách thức xử dụng hóa chất, cho nên gây ra cảnh tượng như trên.
Xin hỏi anh Danh nhé, có cán bộ hoặc những người giàu trong địa phương có người nào bị mù không? Hay chỉ có những người dân nghèo bị mù thôi. Xin anh tìm hiểu dùm cho nhé.