Giới thiệu chương trình VƯỢT LÊN SỐ PHẬN

Ông Lê Văn Khôi và cháu ngoại Nguyễn Lê Hoài Trung, nhân vật trong phim TÔI ƠI ĐỪNG TUYỆT VỌNG.Chủ biên: Võ Đắc Danh. Kịch bản: Khải Đơn, Biên tập & lời bình: Võ Đắc Dự, Đạo diễn: Trần Quế Ngọc, Quay phim: Nguyễn Văn Bách,Dựng phim Lê Minh Bảo, Đọc lời bình: Thy Mai, Dẫn chương trình:Đỗ Trung Quân.

VƯỢT LÊN SỐ PHẬN là chủ đề của một chuyên mục ký sự nhân vật đăng vào thứ hai hàng tuần trên báo Sài Gòn Tiếp Thị, đồng thời cũng là chương trình truyền hình phát vào 21 giờ tối thứ hai hàng tuần trên VTV9 – dự kiến vào đầu tháng ba sắp tới.

Đây không phải là một chương trình truyền hình từ thiện xã hội được thiết kế theo một format mà chúng ta đã từng xem. Cũng là những con người thật việc thật, nhưng mỗi câu chuyện, mỗi nhân vật ngồn ngộn chất liệu đời sống là một hình tượng nghệ thuật được chuyển tải bằng ngôn ngữ của phim tài liệu bởi những nhà văn, nhà báo, đạo diễn và những nhà quay phim chuyên nghiệp.

VƯỢT LÊN SỐ PHẬN cũng không nhằm kể lể sự nghèo khổ của mỗi nhân vật để kêu gọi lòng thương hại của cộng đồng. Mỗi bộ phim là một tác phẩm nghệ thuật nhằm tôn vinh những tình cảm, phẩm chất, lòng nhân ái, bản lĩnh, nghị lực và ý chí vượt khó của những con người thiếu may mắn. Nhưng ở họ có rất nhiều điều đáng để chúng ta học tập.

Khi xây dựng ý tưởng cho chương trình nầy, chúng tôi liên tưởng đến một hình ảnh quen thuộc ở vùng bán đảo Cà Mau, một vùng đất có hệ sinh thái rất đặc biệt là mỗi năm có hai mùa mặn ngọt, hệ thống sông ngòi chằng chịt, phương tiện đi lại chủ yếu bằng xuồng ghe. Khi đến mùa nước mặn, các nhánh sông đều được ngăn lại để giữ ngọt cho đất trồng lúa, người ta gọi là đắp đập. Chính vì vậy mà nỗi ám ảnh lớn nhất của người đi đường là kéo xuồng qua đập. Sức yếu, thế cô, xuồng chở nặng, gặp con đập thì đành phải ngồi chờ, cầu may có ai đó qua đường để giúp họ một tay, nếu không có người giúp thì đành chịu, không cách nào để ra sông lớn.

Người nghèo trên đất nước ta chiếm một tỷ lệ khá cao. Nhưng, không phải ai cũng nhận thức được thân phận mình, không phải ai cũng có ý chí vượt ra sông lớn. Và, không phải ai có ý chí cũng đều có đủ nghị lực, đủ điều kiện để vượt ra sông lớn.

Một chị Tùng ở Bình Chánh, sống nghề bán cá và gia công bó chổi lông gà để nuôi ba đứa con ăn học. Chẳng may mắc bệnh ung thư, chính quyền địa phương giúp chị sáu triệu đồng chữa bệnh. Khi vào viện nhận lịch mổ, chị đứng trước sự lựa chọn: căn nhà sắp sập, nếu cứu được mình mà nửa đêm nhà sập, con chết thì mình sống với ai ? Cuối cùng chị trốn viện để đem tiền về sửa lại căn nhà. Một ông Khôi ở Bình Phước nuôi đứa cháu ngoại vừa mồ côi, vừa bệnh tật. Hàng ngày, ông đẩy xe lăn đưa cháu đến trường. Khi bé Trung học đến cấp ba, phải ra Đồng Xoài thuê nhà trọ, ông bỏ quê ra ở cùng với cháu. Đáp lại tình thương của ông, Trung luôn là học sinh xuất sắc, ngược lại, ông luôn xem Trung là niềm tự hào của mình . . .

Mỗi gia đình, mỗi cuộc đời có một số phận khác nhau. Và cứ mỗi một câu chuyện như thế, chúng tôi đã học ở nhân vật của mình một bài học làm người. Khi tiếp cận với họ, chúng tôi luôn tự hỏi: Nếu chẳng may mình rơi vào những hoàn cảnh như vậy, liệu mình có đủ nghị lực và phẩm giá để sống một cách tử tế như họ không ? Và, chúng tôi muốn chuyển những câu hỏi đầy trăn trở ấy đến các bạn qua mỗi trang viết, mỗi bộ phim ngắn mà chúng tôi đang thực hiện. Chúng tôi giúp họ và kêu gọi các nhà hảo tâm giúp họ, đó là chuyện đương nhiên. Nhưng đôi khi tôi nghĩ khác, không phải chúng ta giúp họ mà là chúng ta trả tiền học phí cho những bài học vô giá về số phận, về lòng nhân ái, về nghị lực, về phẩm giá . . . nói chung là những bài học làm người.